W dniu 20 marca 2020 roku Minister Zdrowia wydał Rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. W związku z pogarszającą się sytuacją w kraju – znacznym wzrostem przypadków zakażeń i powiększającą się liczbą zgonów Rozporządzenie to zostało zmienione/uzupełnione przez Ministra Zdrowia w dniu 24 marca 2020 roku.
Z uwagi na wprowadzone w okresie od 25 marca 2020 roku do 11 kwietnia 2020 roku nowe zasady bezpieczeństwa, pojawia się wiele wątpliwości co do zastosowania różnych ograniczeń w praktyce. Najwięcej kontrowersji budzi zakaz przemieszczania się.
W tym kontekście pojawia się wiele pytań – co wolno, a czego nie wolno. Na kilka z najczęściej pojawiających się pytań postaramy się odpowiedzieć poniżej.
1. Jakie są wyjątki od zakazu przemieszczania się?
Rozporządzenie przewiduje kilka odstępstw od zakazu przemieszczania się. Zatem, można przemieszczać się w celu:
- Wykonywania pracy, sprawowania służby, prowadzenia działalności gospodarczej (pozarolniczej lub rolniczej) lub wykonywania robót w gospodarstwie rolnym oraz dokonywania zakupu towarów i usług z tym związanych;
- Zaspokajania niezbędnych potrzeb związanych z bieżącymi sprawami życia codziennego, czyli np. zrobienia zakupów (w sklepie spożywczym, aptece, drogerii), odbycia wizyty lekarskiej, uprawniania aktywności ruchowej na świeżym powietrzu;
- Wykonywania ochotniczo i bez wynagrodzenia świadczeń na rzecz przeciwdziałania skutkom koronawirusa, w tym w ramach wolontariatu;
- Sprawowania lub uczestniczenia w sprawowaniu kultu religijnego, w tym czynności lub obrzędów religijnych.
2. Czy można biegać, uprawiać sport na świeżym powietrzu?
Tak. „W zdrowym ciele, zdrowy duch” – ta maksyma sprawdza się również w okresie walki z koronawirusem. Podejmowanie aktywności fizycznej, uprawnianie sportu jest jak najbardziej wskazane. Co prawda, nie wynika to wprost z treści Rozporządzenia, ale Minister Zdrowia w słownej interpretacji przepisów Rozporządzenia zalicza ruch na świeżym powietrzu do niezbędnych codziennych potrzeb. Trzeba jednak pamiętać o tym aby robić to samodzielnie albo maksymalnie w dwie osoby, przy zachowaniu odpowiedniej – co najmniej 1,5 metrowej odległości od siebie (nie dotyczy to osób najbliższych – domowników).
3. Czy można podróżować transportem zbiorowym?
Tak. Z tym, że w środkach publicznego transportu zbiorowego nie może przebywać więcej osób niż wynosi połowa miejsc siedzących. Przykładowo, jeżeli w tramwaju jest 60 miejsc siedzących, może w nim podróżować maksymalnie 30 osób. Przy tym siedzący mają być rozdzieleni co drugie miejsce.
4. Czy można wyjść na spacer do parku, zabrać dziecko na plac zabaw?
Nie. Jednorazowe, rzadkie wyjścia na spacer celem zaczerpnięcia świeżego powietrza są dozwolone. To samo dotyczy aktywności ruchowej dzieci na świeżym powietrzu – jest wskazana. Natomiast należy pamiętać aby unikać skupisk ludzi i wybierać do tego celu miejsca „odludne”, o małym natężeniu ruchu, ścieżki, które nie są oblegane. Trzeba pamiętać o tym aby robić to samodzielnie albo maksymalnie w dwie osoby, przy zachowaniu odpowiedniej – co najmniej 1,5 metrowej odległości od siebie (nie dotyczy to osób najbliższych – domowników). Ograniczenia dotyczą takich miejsc jak parki, place, skwery, bulwary i place zabaw, które są miejscami gromadzenia się różnych osób, a tym samym wysokiego ryzyka zakażenia. Zatem nie należy się udawać w tego typu miejsca.
5. Czy można pójść do lekarza lub zabrać zwierzę do weterynarza?
Tak. Wizyta u lekarza czy zabranie zwierzaka do weterynarza należy do niezbędnych codziennych potrzeb. Z tym, że należy pamiętać aby były to sprawy pilne, przypadki wymagające natychmiastowej, bezpośredniej konsultacji. Bowiem obecnie zaleca się korzystanie z różnych udogodnień, które wprowadziły ośrodki zdrowia lub przychodnie weterynaryjne, np. teleporada.
6. Czy można wyjechać z miejsca zamieszkania?
Odpowiedź na to pytanie uzależniona jest od celu podróży.
Jeżeli ktoś przemieszcza się miedzy miejscowościami w celu wykonywania pracy, sprawowania służby, prowadzenia działalności gospodarczej (pozarolniczej lub rolniczej) albo wykonywania robót w gospodarstwie rolnym to jest to jak najbardziej dozwolone i nie ma w tym zakresie żadnych ograniczeń. Nie zostały zamknięte miasta, ruch pojazdów nie został ograniczony. Rekomenduje się przy tym jedynie, aby w miarę możliwości zamienić środek transportu z publicznego na prywatny, a dodatkowo aby jeździć samochodem w pojedynkę lub w towarzystwie osób najbliższych – domowników. Zaleca się, aby powstrzymać się od podwożenia współpracownika czy sąsiadki.
Jeżeli natomiast celem podróży jest wypad za miasto z zamiarem skorzystania z tzw. przymusowych „koronaferii” to jest to zakazane. Bowiem z treści Rozporządzenia wprost wynika „zakazuje się (…) przemieszczania”, poza pewnymi wyjątkami (np. praca, zakupy, wolontariat, wizyta lekarska), do których z pewnością nie należą rekreacyjne wycieczki.
7. Czy można odwiedzić rodzinę?
Przepis dotyczący zakazu zgromadzeń i spotkań, przewiduje wyjątek odnoszący się do osób najbliższych, zatem członków najbliższej rodziny (np. rodzice, rodzeństwo) czy osób pozostających we wspólnym pożyciu (np. partner/partnerka). Jednak interpretacja sprowadza się do tego, że nie trzeba ograniczać kontaktu jedynie z domownikami. Natomiast co do osób (chociażby należących do grona osób najbliższych), z którymi nie ma się kontaktu i nie widuje się na co dzień, zaleca się aby zaniechać spotkań. Zatem, co prawda nie ma odgórnego zakazu odwiedzania rodziców, rodzeństwa czy partnera/partnerki, to jednak rekomenduje się, aby w tym czasie utrzymywać kontakt za pośrednictwem telefonów czy różnego rodzaju komunikatorów. Chyba, że sytuacja dotyczy na przykład odwiedzin babci / dziadka w celu udzielenia im pomocy, zrobienia zakupów itp. Wtedy należy pamiętać o zachowaniu wszelkich środków ostrożności.
8. Czy można pójść do Kościoła lub innego miejsca kultu religijnego?
Tak. Z tym, że w trakcie sprawowania kultu religijnego, w tym czynności lub obrzędów religijnych, na danym terenie lub w danym obiekcie nie może znajdować się łącznie, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz pomieszczeń, więcej niż 5 osób (oprócz osób sprawujących kult religijny lub osób zatrudnionych przez zakład pogrzebowy w przypadku pogrzebu). Pozostałe kwestie związane ze sprawowaniem kultu religijnego, w tym czynności lub obrzędów religijnych, regulowane są przez odpowiednie instytucje kościelne i wyznaniowe.
Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: anna@kancelariapoprawa.pl
Więcej prawnych nowinek? Zapraszam na Facebooka i Instagram.
Autorką artykułu jest Paulina Stradomska- aplikantka radcowska, absolwentka prawa na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II; z Kancelarią Poprawa związana od stycznia 2020 roku.