Zaznacz stronę

W poniedziałkowym wpisie na instagramowym profilu @poprawa.o.prawie zadałam obserwatorom pytanie dotyczące intercyzy – czyli umowy majątkowej małżeńskiej. Wszyscy, mogli zapytać o to co interesuje ich w temacie rozdzielności majątkowej małżeńskiej oraz jakie mają wątpliwości z tym związane. Pojawiło się kilka ciekawych pytań, na które odpowiem w dzisiejszym wpisie.

A na początek wyjaśnimy sobie czym w ogóle jest intercyza i gdzie znajdziecie definicję tego pojęcia.

Co to w ogóle jest intercyza?

Polski kodeks rodzinny i opiekuńczy nie posługuje się pojęciem „intercyza”, natomiast powszechnie przyjęło się, że jest umowa pomiędzy małżonkami, na podstawie której wprowadzają oni ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

Zasada jest taka, że zawierając związek małżeński niejako „z automatu” w małżeństwie obowiązywać będzie wspólność majątkowa małżeńska, co w uproszczeniu oznacza, że wszystko to co kupimy po ślubie (a także! nasze wypłacone wynagrodzenie) wchodzi w skład wspólnego majątku małżonków. Jednakże i małżonkowie i osoby planujące ślub mogą uregulować ten panujący w małżeństwie ustawowo ustrój -inaczej.

Kiedy można zawrzeć umowę majątkową małżeńską?

Umowę majątkową małżeńską możesz zawrzeć:

– przed ślubem (wówczas obowiązuje od momentu zawarcia małżeństwa),

– po ślubie – czyli już w trakcie trwania małżeństwa. Wówczas jednak często będzie się to wiązać także z podziałem majątku, którego małżonkowie dorobili się do czasu zawarcia umowy.

Jakie są rodzaje umów małżeńskich?

Wszyscy kojarzymy rozdzielność majątkową małżeńską, ale nie jest to jedyny (poza wspólnością) ustrój majątkowy małżeński.

Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym możemy wyróżnić:

  1. rozdzielność majątkową (wszystko, co każdy z małżonków nabędzie po ślubie, będzie tylko jego własnością).
  2. rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (w razie rozwodu małżonkowi w gorszej sytuacji ekonomicznej [np. temu, który nie pracował i zajmował się opieką nad domem i dziećmi] wyrównuje się wartość majątku. Wyrównanie może być:

–  obliczone według metod obliczeniowych, które są uregulowane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym,

– ustalone według zasad określonych w umowie przez małżonków).

  1. rozszerzenie wspólności ustawowej (możemy ustalić, że przedmioty, które normalnie stanowiłyby nasz majątek osobisty po zawarciu małżeństwa lub w trakcie jego trwania „wejdą” do majątku wspólnego);
  2. ograniczenie wspólności ustawowej (czyli odwrotnie, niż w powyższym punkcie, przedmioty które stanowią majątek wspólny – wyłączamy do majątku osobistego jednego z małżonków).

W jakiej formie zawrzeć umowę majątkową?

W formie aktu notarialnego.

Odpowiedzi na Wasze pytania:

PYTANIE:

poprawa o prawie

ODPOWIEDŹ:

W przypadku, gdy umowę o rozdzielności majątkowej zawarto już w czasie trwania małżeństwa, wówczas każdy małżonek zachowuje te składniki majątku, które przypadły mu w drodze podziału majątku wspólnego, oraz przedmioty nabyte już po wprowadzeniu rozdzielności.Każdy z małżonków ma  pełną swobodę dysponowania swoim majątkiem, sam również odpowiada względem wierzycieli za zaciągnięte przez siebie zobowiązania.

W zakresie zabezpieczenia finansowego dzieci- zakładam, że w pytaniu chodzi o to, iż  małżonkowie przed ustanowieniem rozdzielności majątkowej małżeńskiej ustanowili np. rachunek oszczędnościowy lub lokatę na rzecz małoletniego. Jeśli tak to kwestie te winny znaleźć uregulowanie w umowie przed notariuszem – tak aby oboje (jako przedstawiciele ustawowi małoletniego) byli nadal umocowani do sprawowania pieczy nad tym rachunkiem, do momentu ukończenia pełnoletności przez dziecko. Jeżeli zaś chodzi o łożenie na rodzinę czy obowiązek alimentacyjny na dziecko, to rozdzielność majątkowa nie wpływa na zobowiązania rodziców względem dzieci.

PYTANIE:

ODPOWIEDŹ:

Odpowiadając w kolejności na pytania, na które nie znajdzie Pani odpowiedzi w artykule:

  • mieszkanie nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego stanowi majątek osobisty małżonka, które nabył je przed ślubem. Skoro razem spłacacie Państwo kredyt warto umownie rozszerzyć wspólność na to mieszkanie, tak aby weszło do majątku wspólnego małżonków;
  • posiadając odrębność majątkową musimy rozliczać się samodzielnie przed urzędem skarbowym;
  • do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
    1)przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
    2)przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
    3)prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
    4)przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
    5)prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
    6)przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
    7)wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
    8)przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
    9)prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
    10)przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
  • do majątku wspólnego należą w szczególności:
    1)pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
    2)dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
    3)środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
    4)kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40 a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300, z późn. zm.).
  • intercyza może utrudnić otrzymanie kredytu hipotecznego głównie dlatego, że bierze się pod uwagę wyłącznie majątek wnioskującego o kredyt;
  • intercyza a długi – umowa intercyzy wywołuje skutki prawne dopiero od dnia jej zawarcia, a więc za długi, które powstały przed podpisaniem umowy, będą oboje małżonkowie odpowiadali tak, jakby nie doszło do rozdzielności.

PYTANIE:

ODPOWIEDŹ:

Małżonkowie mogą w każdym czasie wrócić do ustawowego ustroju małżeńskiego (oczywiście odbywa się to również przed notariuszem).

Rozdzielność majątkowa nie wpływa na dziedziczenie. Dziedziczenie odbywa się normalnie, chyba, że został spisany testament, w którym pominięty został współmałżonek.

W zakresie dziedziczenia majątku lub długów przez dzieci, intercyza nie ma wpływu – dotyczy ona wyłącznie relacji majątkowych między rodzicami.

PYTANIE:

ODPOWIEDŹ:

Intercyza- w znaczeniu rozdzielność majątkowa, w mojej ocenie najlepiej sprawdza się w małżeństwach partnerskich, w których oboje małżonkowie są aktywni zawodowo i każde z nich posiada własny dorobek.

 

Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: anna@kancelariapoprawa.pl

Więcej prawnych nowinek? Zapraszam na Facebooka i Instagram.