Zakładając pierwszą firmę zazwyczaj zaczynamy od pomysłu i kapitału, bardzo rzadko jednak młody przedsiębiorca już na początku swojej drogi zawodowej wie jaka forma prawna jest dla niego najlepsza. Często przedsiębiorcy zakładają jednoosobowe działalności gospodarcze lub spółki cywilne, myśląc że spółki kapitałowe czy osobowe, są drogie a ich założenie bardzo skomplikowane. O tym, że spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością można dzisiaj szybko i łatwo założyć przez Internet pisałam TUTAJ.
Ale o tym, jakie są różnice, koszty i jaka odpowiedzialność w poszczególnych rodzajach i formach działalności dowiecie się dopiero z dzisiejszego wpisu [przy czym artykuł pomija trzy istniejące jeszcze formy prowadzenia działalności gospodarczej: spółkę komandytowo-akcyjną, spółkę partnerską oraz spółkę akcyjną, jako formy droższe oraz bardziej specjalistyczne].
Poniżej, krótki przewodnik po formach działalności gospodarczej z zaznaczeniem ich kosztów, rodzaju ponoszonej przez właścicieli odpowiedzialności oraz formy skomplikowania:
JEDNOOSOBOWA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA:
Kiedy warto wybrać tę formę prowadzenia działalności: gdy zależy Ci na możliwie jak najniższych kosztach prowadzenia działalności, zaś ryzyko Twojego biznesu jest niskie (pamiętaj, że ponosisz pełną odpowiedzialność, co znaczy że w razie jakichkolwiek problemów odpowiadasz do przysłowiowej „ostatniej skarpetki”). Dodatkowo, jednoosobowa działalność gospodarcza jest też sensowną formą, gdy nie planujesz rozbudowy biznesu o kolejne osoby, a biznes jest na tyle mały i związany z Twoją osobą, że nie zależy Ci na sukcesji swoich następców.
Jak skomplikowane jest założenie jednoosobowej działalności: Założenie działalności gospodarczej jest dziś wyjątkowo proste. Formalności ograniczone są do minimum, a wszystko można załatwić szybko i… przez Internet. Chcąc uruchomić jednoosobową działalność gospodarczą wystarczy złożyć wniosek do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej.
Koszty: brak kosztów od wpisu działalności do ewidencji. Koszty prowadzenia też są względnie niskie. Dodatkowo przez dwa lata korzystasz z preferencji w ZUS.
Odpowiedzialność: PEŁNA !
SPÓŁKA CYWILNA:
Uwaga! Spółka cywilna nie jest odrębnym podmiotem, jest to po prostu umowa pomiędzy przedsiębiorcami, opisana w kodeksie cywilnym i nazwana: umową spółki cywilnej.
Kiedy warto wybrać tę formę prowadzenia działalności: W zasadzie założenia są bardzo podobne jak w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, z tym że nie działasz sam, a z zaufanym partnerem biznesowym.
Jak skomplikowane jest założenie spółki cywilnej: Bardzo proste, należy jednak pamiętać aby umowa spółki cywilnej była sporządzona w formie pisemnej.
Koszty: brak kosztów od wpisu działalności do ewidencji. Koszty prowadzenia też są względnie niskie. Dodatkowo przez dwa lata korzystasz z preferencji w ZUS.
Odpowiedzialność: PEŁNA !
SPÓŁKA JAWNA:
Czym się charakteryzuje: Spółkę jawną regulują przepisy Kodeksu spółek handlowych, a nie jak w przypadku opisanych powyżej – kodeksu cywilnego. Przepisy wymagają ujawnienia w nazwie firmy chociaż jednego nazwiska wspólników spółki. Ponadto, umowa spółki jawnej musi być zawarta w formie pisemnej pod rygorem jej nieważności, zaś sama spółka podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Prawo do reprezentowania spółki mają wszyscy jej wspólnicy. Jednak istnieje możliwość wyboru osób uprawnionych do jej reprezentowania, poprzez stosowne zapisy w umowie spółki jawnej. Innymi słowy mówiąc, wspólnicy mają prawo wybrać miedzy sobą jedną lub więcej osób, które będą mogły reprezentować ich spółkę.
Kiedy warto wybrać tę formę prowadzenia działalności: Jej konkurencyjność w stosunku do spółki cywilnej polega na tym, że w spółce jawnej ograniczona jest odpowiedzialność majątkowa wspólników, jest ona subsydiarna względem spółki. Oznacza to, iż wierzyciel ma prawo sięgnąć po mienie jednego ze współwłaścicieli dopiero wtedy, gdy niemożliwa będzie egzekucja z majątku spółki.
Jak skomplikowane jest założenie spółki jawnej: średnie wymagana umowa spółki na piśmie, rejestracja w KRS.
Koszty: koszt rejestracji w KRS, koszt wkładów. Koszty prowadzenia działalności: niskie.
Odpowiedzialność: najpierw odpowiada spółka, jeśli majątek spółki nie wystarcza na pokrycie zobowiązań – odpowiedzialność wspólników jest pełna!
SPÓŁKA KOMANDYTOWA:
Czym się charakteryzuje: Spółka komandytowa jest spółką, w której jedni ze wspólników (komplementariusze) odpowiadają w pełni za zobowiązania, a odpowiedzialność innych wspólników (komandytariuszy) jest ograniczona. Przewagą spółki komandytowej jest to, że zupełnie swobodnie ustala się wysokość sumy komandytowej. Dzięki temu w formie spółki komandytowej mogą współpracować podmioty z różnych kapitałem. Specyfika uprawnień i odpowiedzialności komplementariusza i komandytariusza powoduje, że da się znacząco obniżyć ryzyko prowadzenia działalności w przypadku wybranych wspólników.
Kiedy warto wybrać tę formę prowadzenia działalności: Najbardziej polecana jest dla średnich i dużych przedsiębiorstw, gdzie ryzyko jest większe. Warto też wiedzieć, że zyski dzieli się proporcjonalnie do prawa i statusu w firmie. Stąd to świetny wybór dla osób, z których jedna dysponuje kapitałem, a druga ma pomysł.
Jak skomplikowane jest założenie spółki komandytowej: średnie/duże – umowa spółki w formie aktu notarialnego (ewentualnie S24), rejestracja w KRS
Koszty: koszt rejestracji w KRS, koszt wkładów, koszt notariusza. Koszty prowadzenia działalności: średnie.
Odpowiedzialność: – w przypadku komplementariusza: pełna, jeśli majątek spółki nie wystarcza na pokrycie zobowiązań / w przypadku komandytariusza: ograniczona do wysokości sumy komandytowej.
UWAGA!
Wspólnik w spółce komandytowej nie ma możliwości skorzystania przez pierwsze 2 lata bycia wspólnikiem z tzw. preferencyjnego ZUS-u, czyli składek obliczanych od 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2019 składki wyliczane w ten sposób wynoszą 555,89 zł z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym albo 539,35 zł bez ubezpieczenia chorobowego).
SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ:
Czym się charakteryzuje: Jest kapitałową spółką handlową, posiadającą osobowość prawną. Może być utworzona przez jednego bądź więcej wspólników, jednak nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Jej założycielami mogą być osoby fizyczne albo osoby prawne, bez względu na obywatelstwo i miejsce siedziby. Do założenia wymagany jest kapitał, w wysokości co najmniej 5.000,00 zł.
Kiedy warto wybrać tę formę prowadzenia działalności: Przede wszystkim kiedy ryzyko prowadzonej działalności oceniasz na duże, lub chociaż większe niż przeciętne. Ale także wtedy, gdy posiadasz choć ograniczoną wiedzę na temat spółek prawa handlowego lub zamieszasz korzystać z pomocy prawnika w prowadzeniu działalności. Dzięki tej spółce także łatwo wprowadzisz nowych inwestorów, a w przypadku śmierci sukcesja następców jest uproszczona w stosunku do innych form.
Jak skomplikowane jest założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością średnie/ duże – umowa spółki w formie aktu notarialnego (ewentualnie S24), rejestracja w KRS.
Koszty: koszt rejestracji w KRS, koszt wkładów (kapitał zakładowy to minimum 5.000,00 zł), koszt notariusza. Koszty prowadzenia działalności: średnie/duże.
Odpowiedzialność: – w przypadku wspólnika : co do zasady brak odpowiedzialności.
UWAGA!
-
Wymóg prowadzenia pełnej księgowości i dokonywanie badań sprawozdań finansowych!
-
Spółka jest podatnikiem podatku od osób prawnych (CIT) – podatek (19% lub 9% w przypadku małych – sprzedaż brutto do 1,2 mln euro – lub rozpoczynających działalność przedsiębiorców) płacony jest przez samą spółkę z o.o. od osiągniętych przez nią w danym roku podatkowym dochodów. Ponadto, wspólnicy spółki płacą podatek (19%) od wypłacanych im dywidend i innych dochodów pochodzących z udziału w zyskach osób prawnych (np. dochód z umorzenia udziałów).
-
Osoba rozpoczynająca prowadzenie działalności jako wspólnik jednoosobowej spółki z o.o zobowiązana jest dokonać zgłoszenia siebie jako płatnika składek do ubezpieczeń (co najmniej do ubezpieczenia zdrowotnego) w ZUS – w ciągu 7 dni od rejestracji. Wspólnik takiej spółki jest płatnikiem składek na własne ubezpieczenia.
Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: anna@kancelariapoprawa.pl
Więcej prawnych nowinek? Zapraszam na Facebooka i Instagram.